Kwas foliowy to witamina rozpuszczalna w wodzie, którą stosuję się w suplementacji, jak i żywności specjalistycznej. Witamina jest dziełem człowieka i powstała z naturalnie występujących witamin z grupy B. Jej wersja syntetyczna różni się od pierwowzoru i ma zupełnie inne działanie. Organizm samoistnie nie jest w stanie wytwarzać kwasu foliowego, dlatego ważne jest jego pozyskiwanie z pożywienia.
Kwas foliowy znajduje się w dużej ilości produktów zwierzęcych, jak i roślinnych. Między innymi w szpinaku, brokułach czy jarmużu. Spotykany jest także w awokado, owocach cytrusowych, wątróbce wołowej i jajach. Jako składnik do gotowych produktów można go najczęściej znaleźć w mące i przetworzonych płatkach śniadaniowych. Najczęściej można go spotkać w postaci suplementów diety.
Jak działa kwas foliowy?
Nasze ciało wykorzystuje kwas foliowy do wielu ważnych funkcji. Główne z nich to: synteza, naprawa oraz metylacja DNA, podział komórkowy, konwersja homocysteiny do metioniny, która jest niezbędna do wielu reakcji komórkowych, czy dojrzewanie czerwonych krwinek. Bierze on także udział w dużej ilości procesów metabolicznych, a jego niedobór może prowadzić m.in. do niedokrwistości, podwyższenia ryzyka wystąpienia chorób serca i części nowotworów, a także wad wrodzonych u małych dzieci.
Kwas foliowy – co jest przyczyną niedoboru?
Słaba dieta jest jedną z głównych przyczyn niedoboru kwasu foliowego. Inne z nich to na przykład choroby lub zabiegi chirurgiczne, które wpłynęły na wchłanianie tego kwasu. Przykładowo są to: celiakia, bypass żołądka i zespół krótkiego jelita. Także niski poziom kwasu żołądkowego lub jego brak może skutecznie uniemożliwić wchłanianie się kwasu foliowego. Niektóre leki także wpływają na wchłanianie się tego kwasu. Spada ono drastycznie na przykład podczas ciąży lub gdy ktoś nadużywa napojów alkoholowych. Także dializy mogą zaburzyć jego naturalne wchłanianie się. Najbardziej osoby starsze, a także kobiety w ciąży mają problemy ze spożyciem odpowiedniej dawki. Wiele produktów dlatego jest wzbogacane tą witaminą.
Korzyści z zastosowania
Naturalny kwas foliowy oraz ten syntetyczny są powszechnie stosowane w leczeniu wielu chorób. Choć mają taką samą nazwę, ich działanie jest różne i w różny sposób działają na te same choroby. Poniżej przedstawię najczęstsze korzyści ze stosowania obu kwasów.
Zapobieganie wadom wrodzonym i powikłaniom ciąży
Wadą wrodzoną, której zapobiega stosowanie kwasu foliowego, jest na przykład rozszczepienie kręgosłupa i bezmózgowie. Jest to stan, w którym dziecko rodzi się bez części czaszki lub mózgu. Duży wpływ kwasu foliowego na prawidłowy rozwój płodu spowodował, że jest on szczególnie zalecany kobietom w ciąży, lub kobietom, które planują poczęcie dziecka. Zaleca się spożywanie od 400 do 800 mikrogramów kwasu foliowego podczas całej ciąży oraz kontynuowanie zażywania go przez trzy miesiące po porodzie. Kwas foliowy działa także zapobiegawczo przed stanem przedrzucawkowym, który pojawia się czasem u kobiet po 20 tygodniu ciąży.
Pozytywny wpływ na działanie mózgu
Dużo badań wskazuje, że to jak działa nasz mózg, jest połączone z niedoborami kwasu foliowego w organizmie. W przyszłości zwiększa to ryzyko demencji, a u osób starszych niski poziom tego kwasu może znacznie upośledzić funkcje umysłowe. Dlatego suplementowanie kwasu foliowego może wspomóc leczenie choroby Alzheimera. Badania wykazują, że regularnie suplementując więcej niż 100 mikrogramów kwasu na dzień, przez dwa lata, poprawią się twoje funkcje mózgu. Zbadano także osoby chorujące na Alzheimera, które przyjmowały ponad 1000 mikrogramów kwasu dziennie. Po sześciu miesiącach poprawiły się u badanych funkcje poznawcze i zmniejszył się stan zapalny, w porównaniu do osób, które były leczone samymi lekami.
Kwas foliowy, a zdrowie psychiczne
Badania obrazują, że osoby chorujące na depresję mają zmniejszony poziom kwasu foliowego niż osoby zdrowe. Przy połączeniu leczenia antydepresantami z suplementem kwasowym, obserwuje się zdecydowane zmniejszenie objawów depresyjnych. Samo leczenie antydepresantami jest mniej skuteczne niż uzupełnienie go w suplement kwasu foliowego. Przegląd aż siedmiu badań wskazał, że leczenie suplementami na bazie kwasu foliowego połączone z lekami przeciwpsychotycznymi, skutkowało zmniejszeniem się objawów u osób ze schizofrenią. Badanie przeprowadzono, opierając się również na wynikach osób, przyjmujących same lekami przeciwpsychotyczne.
Kwas foliowy – w jakich produktach go znajdziemy?
Możemy go znaleźć w wielu produktach:
- płatkach zbożowych
- produkty odzwierzęce – jaja, sery
- orzechy
- cytrusy
- warzywa – szpinak, brokuły, buraki, pomidory, ziemniaki, kapusta
