Endometrioza to nieuleczalna choroba ginekologiczna. Objawy są jednak do opanowania i kobieta może normalnie funkcjonować. Występuje, gdy komórki endometrium znajdujące się prawidłowo w macicy, są obecne gdzie indziej w ciele.
W miarę jak tkanka ulega pogrubieniu, rozkładowi oraz reaguje na hormony wytwarzane podczas cyklu menstruacyjnego, endometrioza powstaje w środku organizmu. Może to powodować zrosty i blizny.
Fakty:
- choroba dotyka głównie kobiety w wieku rozrodczym;
- naukowcy uważają, że rozwija się ona już w życiu płodowym, jednak wzrost estrogenu w okresie dojrzewania ją aktywuje;
Co to jest endometrioza?
W endometriozie tkanka znajdująca się w macicy rozwija się w innych częściach ciała. Tkanka endometrium zbudowana jest z gruczołu, krwinek i tkanki łącznej. Rośnie ona w macicy i przygotowuje błonę śluzową ją do owulacji.
Jest ona usuwana podczas miesiączki, jednak jeśli jest wytworzona poza macicą, usunięcie jej nie jest możliwe. Powoduje to ból, który jest głównym objawem. Gdy tkanka powiększa się, może działać negatywnie na organizm, na przykład blokując jajowody.
Ból może być duży i wpłynąć negatywnie na pracę i inne dziedziny życia.
Endometrioza – objawy
Objawy endometriozy mogą być mylone z innymi chorobami, na przykład zapalenie miednicy, torbiele jajników i zespół jelita drażliwego.
Objawy endometriozy:
- bardzo bolesne skurcze menstruacyjne, nieustające po lekach przeciwbólowych;
- ból dolnej części pleców i miednicy;
- długa i obfita miesiączka powyżej 7 dni;
- biegunka, zaparcia, wzdęcia;
- krew w moczu bądź w stolcu;
- nudności i wymioty;
- zmęczenie;
- bolesny stosunek;
- plamienie międzymiesiączkowe.
Ból często zanika po menopauzie, kiedy organizm przestaje wytwarzać estrogen. Jeśli podczas menopauzy jest leczenie hormonami, objawy się często utrzymują. Ciąża może przynieść czasowe zmniejszenie objawów.
Powikłania endometriozy
Endometrioza może przynieść różne powikłania, na przykład:
- niepłodność (nawet 50% wszystkich chorych);
- zwiększone ryzyko wystąpienia raka jajnika, gruczolaka;
- torbiele jajników;
- zrosty i blizny;
- powikłania jelitowe.
Leczenie endometriozy
Leczenie może przebiegać różnie, w zależności od objawów, miejsca, gdzie tkanka się znajduje i jej wielkości.
Opcjami leczenia są:
Stosowanie leków przeciwbólowych: niesteroidowe leki przeciwzapalne, na przykład ibuprofen lub leki na receptę stosowane w terapii bolesnych miesiączek.
Hormony: leczenie hormonalne, na przykład hormonalna antykoncepcja, agoniści i antagoniści hormonu uwalniającego gonadotropinę. Zaleca się również założenie wkładki wewnątrzmacicznej.
Operacja: ma na celu usunięcie obszarów endometriozy, ale może być konieczna histerektomia (usunięcie macicy) oraz usunięcie jajników.
Leczenie płodności: ciąża zalecana poprzez zapłodnienie in vitro.
Przyczyny
Endometrioza może prowadzić do bolesnych skurczów miednicy, ale lekarze nie rozumieją jej dokładnej przyczyny. Dokładna przyczyna nie jest poznana.
Możliwe przyczyny:
- Problemy z miesiączką: krew menstruacyjna przedostaje się do jajowodów i miednicy, zamiast opuszczać ciało w zwykły sposób.
- Wzrost komórek embrionalnych: komórki embrionalne wyściełające brzuch i miednicę rozwijają się w tkankę endometrium w tych częściach ciała.
- Transport komórek endometrium: układ limfatyczny przenosi komórki endometrium do różnych części ciała.
- Genetyka: Kobieta jest bardziej narażona na zachorowanie, jeśli w rodzinie były takie przypadki;
- Hormony: endometrioza jest pobudzana przez estrogen.
- Układ odpornościowy: problemy z układem odpornościowym mogą zapobiegać niszczeniu pozamacicznej tkanki endometrium.
Czynniki ryzyka
Endometrioza może rozwinąć się u każdej kobiety. Jednak niektóre czynniki mogą zwiększyć prawdopodobieństwo jej wystąpienia. Są to między innymi:
- Wiek – przeważnie występuje u kobiet w wieku od 30 do 40 lat;
- Brak urodzenia dziecka;
- Genetyka: jeśli w rodzinie wystąpiła, jest większa szansa na wystąpienie choroby;
- Choroby: infekcja miednicy, nieprawidłowości w budowie macicy;
- Miesiączki trwające dłużej niż 7 dni;
- Kofeina, alkoholizm i brak ruchu – mogą podnosić poziom estrogenu.
- Niektóre choroby – alergie, astma i niektóre nadwrażliwości chemiczne oraz niektóre choroby autoimmunologiczne.
