Badanie USG to badanie medyczne, które wykorzystuje do obrazowania narządów wewnętrznych fale ultradźwiękowe o określonej częstotliwości. Metoda USG wykorzystuje odbicie fal na granicy ośrodków. Prawdopodobnie odbicie ultradźwięków wykorzystuje się też w urządzeniach echolokacyjnych, takich jak sonar i radar. Dzięki ultrasonografii lekarz uzyskuje obraz różnych przekrojów narządu i jego obraz przestrzenny.
Badania ultrasonografem znalazły zastosowanie w różnych dziedzinach medycyny, zaczynając od urologii poprzez ginekologię i aż do anestezjologii. W przeciwieństwie do innych badań diagnostycznych USG jest badaniem, które nie wykorzystuje promieniowania rentgenowskiego. Dlatego badanie USG uważane jest za badanie bezpieczne zarówno dla kobiety w ciąży, jak i płodu.
Kiedy wykonać USG?
Z pewnością większość z nas ultrasonografię kojarzy z ciążą. Nic bardziej mylnego. Istnieje mnóstwo wskazań do wykonania badania, na przykład badanie tarczycy, diagnozowanie raka, czy zespołu cieśni nadgarstka. Lekarz może zlecić ultrasonografię w przypadku, jeżeli pacjent cierpi z powodu uciążliwych nawracających bólów, skarży się na obrzęki lub inne objawy, które wymagają oceny narządów wewnętrznych.
Narządy, które można zbadać dzięki USG:
- pęcherz moczowy
- wnętrze czaszki noworodków
- oczy
- pęcherzyk żółciowy
- nerki
- wątroba
- jajniki
- trzustka
- śledziona
- tarczyca
- jądra
- macica
- naczynia krwionośne.
USG znalazło również zastosowanie w pulmonologii. Pod kontrolą USG wykonywana jest biopsja igłowa oskrzeli.
Badanie – jak się przygotować?
Kroki, które musisz podjąć, aby przygotować się do USG, zależą od tego, jaki narząd będzie badany. Przede wszystkim musisz pamiętać o tym, by 8-12 godzin przed badaniem nic nie jeść – być na czczo. Możesz jedynie wypić wodę niegazowaną. Szczególnie jeżeli chodzi o badania jamy brzusznej. Prawdopodobnie pokarm wywołuje gazy, które mogą zniekształcać obraz.
W przypadku badania pęcherzyka żółciowego, wątroby, trzustki lub śledziony 24 h przed badaniem należy zrezygnować ze spożywania ciężkostrawnych pokarmów, a do badania być na czczo. Dozwolone jest picie wody i zażywanie leków. Jeżeli zaś chodzi o badanie takich narządów, jak na przykład macica czy pęcherz moczowy, godzinę przed badaniem należy wypić litr niegazowanej wody, tak aby podczas badania pęcherz był pełny. Pamiętaj też o tym, by koniecznie przed badaniem poinformować lekarza o przyjmowanych lekach czy suplementach.
Z pewnością można powiedzieć, że badanie ultrasonograficzne jest badaniem bezpiecznym. W przeciwieństwie do innych badań diagnostycznych, takich jak tomografia komputerowa czy rentgen, USG jest badaniem, które nie wykorzystuje promieniowania rentgenowskiego.
Jak przebiega ultrasonografia?
Ponieważ podczas badania USG trzeba będzie odsłonić badaną część ciała, najlepiej więc założyć luźne, wygodne ubrania albo ewentualnie możesz się przebrać w szpitalny szlafrok.
Na badanie, które jest wykonywane z polecenia lekarza, należy przynieść aktualne badania laboratoryjne i diagnostyczne, mieć skierowanie od lekarza i dowód osobisty.
Technik radiolog smaruje specjalnym żelem fragment ciała poddawany badaniu, aby ułatwić przewodzenie impulsów. Aparat składa się z głowicy, wewnątrz której znajduje się przetwornik, który wysyła fale ultradźwiękowe o określonej częstotliwości w stronę badanego fragmentu ciała. Fale rozchodzą się i odbijają się od niego w różny sposób. Na koniec powracają do głowicy ultrasonografu, która je wyemitowała. Ultradźwięki nie są rejestrowane przez ludzkie ucho. Dane zgromadzone w obraz przez aparat USG pojawiają się na ekranie urządzenia. Badanie trwa nie więcej niż 30 minut.
Interpretacja badania USG
Po zakończeniu badania lekarz sporządza szczegółowy opis, do którego dołącza zdjęcia. Wniosek, opis i zdjęcia należy później przekazać lekarzowi, który skierował pacjenta na badanie USG. W zależności od wyniku badania wniosek do zdjęć może zawierać następujące zalecenia:
- wykonanie dodatkowych badań diagnostycznych, takich jak tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, biopsja próbki tkanki
- konsultacja specjalisty
- powtórne USG.
Jeżeli lekarz na podstawie badania może zdiagnozować chorobę, to prawdopodobnie od razu rozpocznie leczenie.